Gastblog Lex Hupe - Games als leermiddel

Kinderen leren (op school) en ze gamen (thuis). Tot nu toe zijn dat gescheiden werelden. En dat is vreemd. Want gamen doen ze uren achtereen zonder tussenkomst van wie dan ook – leraren, ouders, deskundigen. Op school moeten ze 'vooruitgeduwd' worden, is de veelgehoorde klacht van leerkrachten. Het lijkt wel alsof ze hun zelfstandigheid thuisgelaten hebben.

Kan dat ook anders? Kan leren ook uitnodigend zijn en zelfs inspirerend? Jazeker, zeggen sommige pioniers op het gebied van 'Digital Gamebased Learning'. Games bieden prachtige mogelijkheden om jongeren kennis en vaardigheden te leren. Er is een wereld te winnen op dit gebied. Laat ik hier meteen mijn eigen mening bij geven: ik hanteer een andere, meer bij deze tijd passende, opvatting van leren.

Regulier leren versus 'Eigentijds' leren

Accent op content (inhoud) versus Accent op vaardigheden

Informatie wordt aangereikt versus Informatie wordt gezocht, ontdekt, geproefd, beproefd en ervaren

Strak tijdsschema versus Losser gebruik van tijd

Toetsing achteraf, via de leraar versus Toetsing tijdens het leren en aan de speler zelf

Eén leerpad tegelijk (auditief, tekst, doen) versus Meerdere leerpaden tegelijk mogelijk

Tijdens de les versus Altijd (7*24)

Leren vooral via ratio (abstract) versus Levendig leren, zintuiglijker, emoties, keuzes maken en de gevolgen ervaren

Eén medium (meestal boek) versus Multimedia

Eén moeilijkheidsniveau versus Meerdere niveaus ('levels')

Geen zijstapjes versus Zijstapjes mogelijk

Games passen in dit eigentijdse leren. Leren wordt meer ervaren, beleven. In een veilige en gecontroleerde omgeving doet de speler rijke, levensechte ervaringen op. Deze ervaringen zijn herhaalbaar en je oefent er je skills mee. Je kunt keuzes maken die het verdere verloop beïnvloeden. Net als bij vele bordspelen schat je risico’s in en maak je gebruik van hulpbronnen. Ingebouwde ‘levels’ geven je de gelegenheid je kennis- en vaardigheidsniveau te verhogen – naar eigen inzicht en in eigen tempo. Zijpaadjes geven de gelegenheid om op bepaalde aspecten in te zoomen.

Enkele kenmerken van games die belangrijk zijn voor leren:

Interactief: je blijft alert, je moet immers steeds (re)ageren en keuzes maken

Immersion ('Onderdompeling'): tot op zekere hoogte word je één met het spel

Beelden: visuele informatie verloopt veel sneller dan alleen tekst. Geluid helpt ook

Animatie: voorbeelden worden levendiger en duidelijker

Hierdoor komen games veel dichterbij de 'echte' ervaring en kun je emoties voelen en levensechte keuzes maken. Verschillende leerdoelen die je kunt bereiken met games zijn:
- simulaties (hoe overleef ik in de jungle, hoe bespaar ik brandstof)
- het voorbereiden op complexe uitdagingen (hoe leid ik een bedrijf)
- het oplossen van complexe vraagstukken (olie-experts bewegen door een virtuele
- aardkorst om de plekken te vinden waar de olie zich bevindt; artsen in opleiding
- lopen door een menselijk orgaan en ervaren hoe een virus ons ziek maakt)
- het trainen van samenwerkings-skills: met wie kan ik het beste samenwerken voor deze opdracht
- het invoelen van ervaringen (hoe is het om in een rolstoel te zitten)
- het geven van voorlichting op een speelse manier (waar komt de melk vandaan, wat gebeurt er als ik geopereerd moet worden, hoe bespaar ik energie)

Kortom, games kunnen in leersituaties een enorme verrijking zijn, en tevens nieuwe vormen van leren stimuleren.

Verder lezen:
- Website van Marc Prensky
- Blog van Margreet van den Berg
- 'Gamen is overal populair, behalve op school'
- 'Jongeren kruipen in de huid van een politicus'


Een bijdrage van Lex Hupe (Wijs Vooruit). Lex ontwikkelt leerzame games die aansluiten bij de ervaringswereld van de jongeren van vandaag.